‘Allahumma salli `ala sahibi al-taj’ merupakan satu doa orang-orang di Yaman yang bermaksud: "Ya Tuhan kami, berikan rahmat kepada Pemakai Mahkota!" `Mahkota' yang dimaksudkan adalah serban, dan pemakainya ialah Nabi Muhammad SAW.
Imama atau serban adalah merupakan salah satu sunnah yang paling nyata – `cara kehidupan' orang Islam semenjak dahulu. Abdullah ibnu Umar berkata: "Rasulullah selalunya melilit serban di keliling kepalanya dan memasukkannya di belakangnya, membiarkan lebihannya turun ke bawah di antara bahu beliau."
Serban sudah dipakai sebelum munculnya Islam dan menandakan maruah seseorang. Satu peribahasa Arab: "Serban merupakan mahkota orang-orang Arab." Ini boleh diertikan bahawa orang-orang Arab keberatan menerima pemerintahan seseorang raja, dan mereka tidak mempunyai mahkota lain selain daripada serban mereka.
Cara orang-orang Islam awal yang memakai serban ialah dengan menggunakan dua helai kain kepala; satu dipanggil `qalansuwa' ataupun topi yang tidak mempunyai tepi dan tidak menentu tebalnya dan yang satu ialah `imama' iaitu kain serban yang dililitkan di qalansuwa tadi. Abu Dawud pernah menyatakan di dalam satu sunnah Rasulullah SAW bahawa: "Perbezaan di antara kita dengan orang-orang yang jahililah ialah kita memakai imama di atas qalansuwa." Dari itu, pemakaian hanya salah satu sahaja daripada keduanya adalah merupakan amalan asing.
Di dalam bab-bab di dalam beberapa buku mengenai dengan serban Rasulullah, ciri-ciri kerasulan dikenali sebagai Syama'il, penulis-penulis pernah menyatakan kepanjangannya adalah di antara tujuh hingga sepuluh ela panjangnya. Walau bagaimanapun, sekiranya, kain serban boleh dililitkan sekali adalah panjang yang memadai, tetapi banyak Sheikh-Sheikh yang termasyhur di zaman silam menggunakan serban yang besar dan berat yang melebihi panjang sepuluh ela.
Kesemua Imam-Imam pengasas ke empat Mazhab Ahl Al-Sunnah wal-Jama'ah memakai serban. Di dalam buku-buku biografi Mazhab Hanafi, As-Suyuti dan Al-Haytami menceritakan bahawa Imam Abu Hanifah mempunyai tujuh serban, satu serban untuk setiap hari bagi seminggu.
Pengikut Mazhab Hanafi, khususnya di Benua India dan orang-orang Islam Asia daripada bangsa China hingga ke bangsa Turki, adalah sangat mematuhi keperluan sembahyang dengan bertutup kepala. Satu daripada buku undang-undang menurut ke empat Mahzab Sunni menyatakan: "Menurut Mazhab Hanafi, ianya adalah sesuatu yang sangat tidak menyenangkan bersembahyang tidak bertutup kepala kerana kemalasan. Tetapi sembahyang tidak bertutup kepala kerana merendah diri dan ingin menyerahkan diri adalah dibolehkan."
Pengasas Mazhab Maliki – yang pada masa ini mempengaruhi kebanyakan kawasan Afrika – Imam Malik ibn Anas, selalu memakai pakaian yang cantik khususnya berwarna putih, dan beliau "melilitkan serban di bawah dagu beliau (dikenali sebagai tahaunnuk), membiarkan lilitan itu menurun panjang di belakangnya dan ia menggunakan wangian kasturi serta wangian yang lain," kata salah seorang penuntutnya.
Imam Malik menekankan bahawa pemakaian serban, adalah khusus bagi mereka yang terpelajar. "Serban sepatutnya tidak ditinggalkan," ia berkata. "Saya memakai serban tanpa sebarang rambut di muka saya. Apabila saya meminta izin ibu saya untuk mengamalkan kehidupan sebagai seorang pelajar beliau berkata: “Pertama sekali, pakailah pakaian seorang yang terpelajar”. Beliau membawa saya dan memakaikan saya dengan pakaian pendek musharmmara, meletakkan satu penutup kepal di atas kepala saya dan melilitkan serban di kelilingnya dan beliau berkata: “Sekarang pergilah dan pelajari Ilmu Sains."
"Saya ternampak lebih 30 orang memakai serban di kalangan guru Rabi'a saya. Beliau selalunya tidak melepaskannya sehingga akhir malam dan selalunya berkata: “Saya percaya ia mempertingkatkan kecerdasan pemikiran! "
Tidak menutup kepala dalam Islam adalah dianggap tanda seseorang yang mempunyai kedudukan rendah dan dinyatakan di dalam beberapa buku di antara “Tindakan-tindakan yang menunjukkan kekurangan (khawarim al- muru'a).” Seorang sarjana bercerita semasa beliau masih muda, bahawa pada satu hari, beliau masuk ke masjid di Madinah tanpa memakai sebarang penutup kepala dan ayahnya memarahi beliau: "Berani kamu masuk ke masjid tanpa sebarang penutup kepala!"
Ianya merupakan persoalan yang berlainan, jika sekiranya perkara yang sama dibuat kerana merendah diri, sepertimana juga satu soalan yang pernah ditanyakan kepada seorang pemerintah berkuasa semasa abad ke-8 di Syria: "Bolehkan jika orang ramai berkumpul di masjid, berzikir, membaca Al-Quran, sujud kepada Allah dan menurunkan serban daripada kepala mereka, menangis, selagi tujuan adalah bukan untuk berbangga atau menunjuk-nujuk tetapi kerana ingin hampir kepada Tuhan?" Ia menjawab: “Ya.”
Sheikh 'Ali Al-Hajjar yang buta huruf telah dikenali sebagai `orang alim tidak bertutup kepala' tetapi seorang lagi bangsa Mesir, Ibn Daqiq al-'Id berkata: "Apa yang dibawa di atas kepala tidak sepatutnya diletakkan di bawah," iaitu, bukan di di atas lantai.
Imam As-Syafie, pengasas Mazhab yang menggunakan namanya dan banyak mempengaruhi sebahagian besar kawasan Timur Tengah dan keseluruhan kawasan Asia Tenggara, “juga sangat cermat di dalam pakaiannya dan menggunakan kain linen yang nipis dan kain kapas Baghdad. Beliau kadang-kadang memakai penutup kepala yang tidak begitu tinggi tetapi ia kerap kali memakai serban", kata salah seorang daripada anak muridnya. "Saya hitung beliau terdapat lebih kurang tiga ratus helai serban yang nampak dilihat."
Seseorang lain pernah berkata: "As-Syafie selalu menggunakan serban besar, seperti ianya seorang Arab dari padang pasir." Beliau dan anak muridnya, Imam Mazhab Hambali, Ahmad ibnu Hanbal, melilitkan serban itu di bawah dagu mereka seperti cara bangsa Touareg di Utara Afrika dan sebagaimana juga yang diamalkan oleh ramai bangsa Sudan sehingga hari ini.
Begitulah agungnya serban sehingga diceritakan bahawa malaikat- malaikat juga memakainya. Daripada satu surah Al-Quran: "… nescaya Allah membantu kamu dengan lima ribu malaikat yang bertanda masing- masing …." (QS Ali Imran:125). Ibnu Abbas, seorang penganalisa Islam awal yang termasyur berkata: "Tandanya adalah mereka memakai serban."
Wallahua’lam.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan